Η 1η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS από το 1988 με απόφαση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Αυτή η ημέρα στόχευε αρχικά στην ευαισθητοποίηση του κόσμου για τον ιό του ανθρώπινου ανοσοανεπάρκειας (HIV), που προκαλεί το σύνδρομο επίκτητης ανοσοανεπάρκειας (AIDS), αλλά έχει μετατραπεί σε μια ετήσια υπενθύμιση της προόδου που έχει επιτευχθεί, των προκλήσεων που παραμένουν και της ανάγκης για συνεχή προσπάθεια για την εξάλειψη αυτής της ασθένειας.
Τα τελευταία χρόνια, η επιστήμη έχει κάνει σημαντικά άλματα στην αντιμετώπιση του HIV/AIDS. Η ανάπτυξη και διάθεση αντιρετροϊκών φαρμάκων έχει αλλάξει δραματικά τον τρόπο ζωής των ανθρώπων που ζουν με τον ιό. Αυτά τα φάρμακα, όταν λαμβάνονται τακτικά, μπορούν να μειώσουν το ιικό φορτίο σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα, επιτρέποντας στους ανθρώπους να ζουν μια μακρά και υγιή ζωή. Επιπλέον, η πρόληψη πριν από την έκθεση (PrEP) παρέχει ένα πανίσχυρο εργαλείο για την αποτροπή της μετάδοσης του ιού, ιδιαίτερα σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου.
Οι διεθνείς προσπάθειες, όπως το πρόγραμμα UNAIDS με στόχο την εξάλειψη του AIDS ως δημόσιου προβλήματος υγείας έως το 2030, έχουν συμβάλλει σημαντικά στη μείωση των νέων μολύνσεων και των θανάτων που σχετίζονται με το AIDS. Η πρόσβαση σε θεραπείες έχει επεκταθεί σε πολλές χώρες, με περισσότερους από 24 εκατομμύρια ανθρώπους να λαμβάνουν θεραπεία παγκοσμίως.
Παρά την πρόοδο, το AIDS παραμένει μια σημαντική πρόκληση στη δημόσια υγεία. Ο στίγμα και οι διακρίσεις συνεχίζουν να αποτελούν μεγάλα εμπόδια στην πρόληψη και τη θεραπεία. Σε πολλές περιοχές του κόσμου, η κοινωνική απόρριψη και ο φόβος του κοινωνικού αποκλεισμού εμποδίζουν τους ανθρώπους να αναζητήσουν εξετάσεις και θεραπεία. Αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο σε ευάλωτες ομάδες όπως οι άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες, οι εργαζόμενοι στο σεξ, οι χρήστες ναρκωτικών και οι κρατούμενοι.
Η ανισότητα στην πρόσβαση σε ιατρική φροντίδα και θεραπεία παραμένει ένα κρίσιμο ζήτημα. Πολλοί άνθρωποι, ειδικά σε αναπτυσσόμενες χώρες, δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα ή την πρόσβαση σε αυτά τα φάρμακα. Οι γεωπολιτικές αναταραχές, οι σύγκρουσες και οι οικονομικές κρίσεις επιδεινώνουν το πρόβλημα, διακόπτοντας τις προμήθειες φαρμάκων και τις υπηρεσίες υγείας.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS επικεντρώνεται στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την εξάλειψη των διακρίσεων. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: για να τεθεί τέλος στο AIDS, πρέπει να τεθεί τέλος στις ανισότητες που εμποδίζουν την πρόοδο. Η πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, η εκπαίδευση για την πρόληψη, η υποστήριξη των κοινοτήτων και η καταπολέμηση του στίγματος είναι βασικές αρχές για την επίτευξη αυτού του στόχου.
