Ένας τίτλος δύο ταινίες, ορθότερα, μια ταινία και ένα ντοκιμαντέρ, αλλά και τα δύο έχουν ένα κοινό, μιλάνε για το ποδόσφαιρο, πιο συγκεκριμένα, για το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό τουρνουά του κόσμου, το Παγκόσμιο κύπελλο.
Γιατί είναι τόσο αγαπητό? Γιατί παραμένει το πιο λαοφιλές άθλημα?
Γιατί αρκεί μόνο μια μπάλα σε έναν ανοιχτό χώρο και 22 άνθρωποι, δεν χρειάζεσαι συγκεκριμένο εξοπλισμό – παρά μια μπάλα, δεν χρειάζεσαι να είσαι δυνατός ή ψηλός, είναι το πιο δημοκρατικό άθλημα του κόσμου, είναι το παιχνίδι του λαού.
Οι δυο ταινίες έχουν ένα κοινό, και στις δυο χώρες το ποδόσφαιρο είναι υποδεέστερο σε σχέση με άλλα αθλήματα.
Στην ταινία, θα ταξιδέψουμε στης Ηνωμένες Πολιτείες και στο ντοκιμαντέρ στην Βόρειο Κορέα.
Όπως προανέφερα και στην αρχή, και οι δυο ταινίες σχετίζονται με το Παγκόσμιο κύπελλο, αλλά, σε διαφορετικές εποχές.
The Game of Their Lives (2005):
Η ταινία κυκλοφόρησε το 2005, το σενάριο της βασίστηκε στο βιβλίο του Geoffrey Douglas, που κυκλοφόρησε το 2006. Η ταινία με πρωταγωνιστή τον διάσημο Σκωτσέζο Gerard Butler και τον Αμερικανό Wes Bentley, μας ταξιδεύει στο 1950 και στο Παγκόσμιο κύπελλο που διεξήχθει στην Βραζιλία. Ήταν η 4η διοργάνωση του τουρνουά και διεξήχθη από τις 24 Ιουνίου έως και τις 16 Ιουλίου. Ήταν η πρώτη μεγάλη διοργάνωση για το άθλημα που έγινε μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στο τουρνουά αυτό, σημαδεύτηκε μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Ο τελικός που έγινε στο στάδιο Μαρακανά, έχει μείνει στην ιστορία ως η “Χιροσίμα της Βραζιλίας”. Στην χώρα, ακόμη και τώρα θεωρείται Εθνική τραγωδία με την ονομασία Μαρακανάζο (Maracanaço), δηλαδή, το “κάζο του Μαρακανά”. Η Ουρουγουάη, στο κατάμεστο από 200,000 κόσμο, νίκησε την Βραζιλία (που είχε πάει αρκετά θεαματικά στον τελικό, αφού διέλυσε στο πέρασμα της, την Σουηδία 7-1 και την Ισπανία 6-1) 2-1, με γκολ των Σκιαφίνο και Γκίτζια στο 2ο ημίχρονο. Μετά το τέλος του αγώνα κάποιοι φίλαθλοι ανέβηκαν στο υψηλότερο σημείο του γηπέδου και έπεσαν στον κενό…
Επιστρέφοντας στην ταινία ξανά, η ιστορία βασίζεται στις προσπάθειες την Εθνικής ομάδας των ΗΠΑ να συγκροτήσει μια ικανή ομάδα για να ταξιδέψει και να αγωνιστεί με αξιοπρέπεια στο τουρνουά. Μέσα από την αφήγηση του Sir Patrick Stewart που υποδύεται τον δημοσιογράφο Dent McSkimming σε μεγάλη ηλικία, βλεπουμε τις προσπάθειες της Αμερικάνικης Ομοσπονδίας (United States Soccer Federation) σε μια εποχή που το ποδόσφαιρο στην χώρα ήταν καθαρά ερασιτεχνικό και βασιζόταν κυρίως σε ομάδες που έπαιζαν σε τοπικά πρωταθλήματα ή στο κολλεγιακό πρωτάθλημα. Αν και η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ιδρύθηκε το 1913, δεν υπήρχε ένα ενιαίο πρωτάθλημα στη χώρα, αλλά, μόνμο το Εθνικό κύπελλο (το Lamar Hunt US Open Cup, γνωστότερο ως US Open Cup (USOC)) που ξεκίνησε ένα χρόνο αργότερα, το 1914 και είναι Παγκοσμίως η τρίτη μακροβιότερη διοργάνωση στον κόσμο.
Η πλοκή της ταινίας μας, μας δείχνει επίσης τις οικογενειακές παραδόσεις και τον χαρακτήρα που διαμόρφωσαν οι παίχτες που αποτελούσαν την Εθνική ομάδα. Ένα σύνολο που ήταν από την Ιταλική (κυρίως) παροικία του “The Hill” του Σεντ Λούις του Μισούρι και το “Fall River” της Μασαχουσέτης.
Τα δικαιώματα για το βιβλίο αγοράστηκαν αρχικά από τον παραγωγό Peter Newman, αλλά, αυτός δεν κατάφερε να εξασφαλίσει μια ικανοποιητική χρηματοδότηση και τελικά τα πούλησε στον Philip Anschutz, που ήταν ένας από τους ιδρυτές της MLS (Major League Soccer). O Anschutz, ήθελε με την ταινία αυτή να μεγαλώσει το ενδιαφέρον του κόσμου για το ποδόσφαιρο.
Το μπάτζετ της ταινίας ήταν μόλις 13 εκατομμύρια δολάρια, σχετικά μικρό για ταινία τέτοιου βεληνεκούς και δεν απέφερε πολλά κέρδη σε σχέση με αυτά που περίμεναν από την MLS, μόλις 390 χιλιάδες δολάρια παγκοσμίως ήταν τα έσοδα της ταινίας παγκοσμίως και το 97% ήταν από τις ΗΠΑ.
Οι κριτικές για την ταινία δεν ήταν καλές, ενώ υπάρχουν και μερικές ιστορικές ανακρίβειες όπως:
1)Η ταινία δείχνει ότι το ρόστερ της Εθνικής ομάδας δημιουργήθηκε πρώτη φορά στο Σεντ Λούις. Αυτό δεν ισχύει γιατί, οι περισσότεροι από τους παίχτες γνωρίστηκαν ένα χρονο πριν για το τουρνουά του NAFC Championship.
2)Στην ταινία, ο επιθετικός Joe Gaetjens (με καταγωγή από την Αϊτή), φαίνεται να εξασκεί το παραδοσιακό Βουντού πριν από κάθε αγώνα, αυτό δεν ισχύει γιατί ήταν Καθολικός στην πραγματικότητα.
3)Ο Dent McSkimming φαίνεται στην αρχή της ταινίας να παρακολουθεί το MLS All-Star Game του 2004, όμως ο ίδιος είχε απεβιώσει το 1971!
Η ταινία κυκλοφόρησε κυκλοφόρησε σε DVD με τον τίτλο “The Miracle Match” για άγνωστο λόγο και τέλος, ο γιος του Gino Pariani, είχε έναν μικρό ρόλο στην ταινία.
Πατήστε εδώ για να δείτε το τρέιλερ της ταινίας.
The Game of Their Lives (2002):
Το ντοκιμαντέρ από την Βόρειο Κορέα, κυκλοφόρησε 3 χρόνια νωρίτερα, το 2002 και σκηνοθετήθηκε από τον Βρετανό Daniel Gordon και αποτελούσε μέρος της Βορειοκορεατικής τριλογίας του. Τα άλλα δυο ντοκιμαντέρ ήταν τα A State of Mind (κυκλοφόρησε το 2004) που μας δείχνει τις προσπάθειες δυο Βορειοκορεάτισων που προετοιμάζονται για το ετήσιο Arirang (Grand Mass Gymnastics and Artistic Performance Arirang) και το Crossing the Line (κυκλοφόρησε το 2006) που μας εξιστορεί τη ζωή του James Joseph Dresnok που αυτομόλησε στην Βόρειο Κορέα κατά την διάρκεια του Κορεατικού εμφυλίου πολέμου.
Ο Daniel Gordon με την βοήθεια του Nicholas Bonner από το ταξιδιωτικό πρακτορείο Koryo Tours (έχει έδρα το Πεκίνο και ειδικεύεται στα ταξίδια προς την Βόρειο Κορέα είτε ατομικά, είτε ομαδικά), κατάφερε και μίλησε με τα 7 εναπομείναντα μέλη της ομάδας που ταξίδεψε για το Παγκόσμιο κύπελλο του 1966 στην Βρετανία.
Το ντοκιμαντέρ είναι η ιστορία μιας ποδοσφαιρικής ομάδας από μια Κομμουνιστική χώρα που φτάνει στην Βρετανία στο αποκορύφωμα του Ψυχρού πολέμου για να αγωνιστεί στο Παγκόσμιο κύπελλο. Ξεπερνώντας τα πολιτιστικά εμπόδια, μας δείχνει την πορεία της Εθνικής ομάδας που εγκαταστάθηκε στο Μίντλεσμπρο εντός και εκτός του αγωνιστικού χώρου.
Η Βόρειος Κορέα ήταν η μόνη ομάδα (συνολικά από τις 16) από την Ασία που πήρε μέρος στο 8ο τουρνουά.
10 ομάδες ήταν από την Ευρώπη, 4 από την Λατινική Αμερική, το Μεξικό και η Βόρειος Κορέα.
Το τουρνουά θα μείνει στην ιστορία για το αμφισβητούμενο γκολ των Άγγλων στον τελικό με την Δυτική Γερμανία (νίκη 4-2 στην παράταση), που ακόμη και σήμερα υπάρχουν αμφιβολίες αν πέρασε την γραμμή ή όχι, αλλά και για το μποϋκοτάζ των Αφρικανικών χωρών γιατί η FIFA απαίτησε οι 3 νικητές από την Αφρικανική ζώνη να συμμετάσχουν σε ένα γύρο πλέι-οφ εναντίων των νικητή της Ασιατικής ζώνης.
Η πορεία της Εθνικής ομάδας στο τουρνουά ήταν ένα αίνιγμα για τους αντιπάλους της, ίσως μόνο η Σοβιετική Ένωση να ήξερε τι αντιμετώπιζε.
Το ποδόσφαιρο στη χώρα ακόμη και τώρα παραμένει ερασιτεχνικό, έπρεπε να περάσουν πολλές δεκαετίες για να μπορέσουν ποδοσφαιριστές από την πιο μυστικοπαθή χώρα του κόσμου να μπορούν να πάρουν την πολυπόθητη βίζα και να μπορούν να αγωνιστούν στο εξωτερικό.
Στο ντοκιμαντέρ παρακολουθούμε την αφήγηση των εναπομείναντων ποδοσφαιριστών.
Η Βόρειος Κορέα ήταν στον 4ο όμιλο μαζί με την Σοβιετική Ένωση, την Ιταλία και την Χιλή. Η Ιταλία ήταν η υπερδύναμη του ομίλου και ένα από τα φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου. Η μπάλα όμως παίζεται στο χορτάρι και έγινε μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στο ποδόσφαιρο.
Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή, στον πρώτο αγώνα που έδωσε στο τουρνουά, η Σοβιετική Ένωση, νίκησε σχετικά εύκολα την Βόρειο Κορέα με 3-0, στον δεύτερο αγώνα έφερε ισοπαλία 1-1 με την Χιλή. Στης 19 Ιουλίου 1966 ήρθε η ώρα ο Δαβίδ να νικήσει τον Γολιάθ, το γκολ του Pak Doo-ik στο 42ο λεπτό έστειλε την ομάδα στα αστέρια.
Το αποτέλεσμα εξακολουθεί να θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις του Παγκοσμίου κυπέλλου.
Ο Pak Doo-ik, εκείνη την εποχή υπηρετούσε στον Βορειοκορεατικό Στρατό (Korean People’s Army) και είχε τον βαθμο του Δεκανέα (중급병사, Chungŭp-pyŏngsa), μετά την νίκη και την επιστορφή στην χώρα προήχθει στον βαθμό του Λοχία (상급병사, Sanggŭp-pyŏngsa), λογικά ο Pak Doo-ik αν και δεν υπάρχουν στοιχεία, θα αγωνιζόταν στην April 25 Sports Club (4.25체육단, Sa i o ch’eyuktan), τον σύλλογο που είναι στενά συνδεδεμένος με τον Στρατό. Όταν αποστρατεύτηκε ακολούθησε το επάγγελμα του γυμναστή.
Το γκολ του Pak Doo-ik ανέβασε την ομάδα στην δεύτερη θέση του ομίλου και τους έστειλε στην προημιτελική φάση. Εκεί θα αντιμετώπιζαν την Πορτογαλία του Εουσέμπιο.
Οι Βορειοκορεάτες ταξίδεψαν στο Goodison Park (έδρα της Everton) στο Λίβερπουλ και είχαν μαζί τους 3000 ένθερμους Άγγλους από το Μίντλεσμπρο με το μέρος τους.
Οι Βορειοκορεάτες προηγήθηκαν 3-0 μέσα σε 25 λεπτά κάνοντας τον κόσμο να παραληρεί, ο Εουσέμπιο όμως είχε διαφορετική γνώμη και μέσα σε 35 λεπτά έκανε την ανατροπή με τέσσερα γκολ! Ο αγώνας έληξε 5-3 υπέρ τον Πορτογάλων που γλύτωσαν το κάζο και το τέλος της πορείας των Βορειοκορεατών.
Στο ντοκιμαντέρ, οι Βορειοκορεάτες μιλούν για όσα έζησαν στην Αγγλία και την τρελή πορεία στο τουρνουά του 1966.
Τέλος, στο ντοκιμαντέρ κάποιος θα δει και σπάνιο αρχειακό υλικό που γυρίστηκε από την Βορειοκορεατική ομάδα κατα την διάρκεια του τουρνουά.
Στο σύνολο του, ο σκηνοθέτης Daniel Gordon, έκανε μια εξαιρετική δουλειά, εστίασε τόσο στους Βορειοκορεάτες ποδοσφαιριστές, αλλά και στους πολίτες του Μίντλεσμπρο.
Το ντοκιμαντέρ κέρδισε και 3 βραβεία, από το Royal Television Society της Βρετανίας το βραβείο καλύτερου αθλητικού ντοκιμαντέρ το 2003, από το Seville Film Festival της Ισπανίας το πρώτο βραβείο το ίδιο έτος και το Βραβείο Ντοκιμαντέρ Refracting Reality, στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σιάτλ των ΗΠΑ το 2004.
Πατήστε εδώ για να δείτε το τρέιλερ του ντοκυμαντέρ.
Αυτά τα δύο έργα με τον ίδιο τίτλο, μας χαρίζουν λίγες εικόνες από ένα διαφορετικό ποδόσφαιρο μιας άλλης εποχής. Ο ρομαντισμός και η χαρά του ποδοσφαίρου μας δείχνει ότι η ανθρώπινη ψυχή όταν υπάρχει η θέληση κάνει θαύματα. Επίσης, βλέπουμε δύο τουρνουά του Παγκοσμίου κυπέλλου με διαφορά 16 ετών από μια άλλη οπτική, αλλά και την εξέλιξη του αθλήματος.
Αφήνοντας στην άκρη τις πολιτικές σκοπιμότητες κάποιος θα μπορέσει να ταξιδέψει σε δυο διαφορετικούς κόσμους και να πάρει μια γεύση αρκετά διαφορετική από αυτό που έχει συνηθίσει.
