Αμερικανοπολωνίδα σπρίντερ, που κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο αγώνισμα των 100 μ. στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1932 στο Λος Άντζελες και το αργυρό στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο. Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι ήταν μεσόφυλη, καθώς είχε ανδρικά γεννητικά όργανα.
Η Στανισλάβα Βαλασίεβιτς γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1911 στην πόλη Βιρτσχόβνια, που τότε ανήκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Σε ηλικία τριών ετών μετανάστευσε με την οικογένειά της στις ΗΠΑ και απέκτησε το όνομα Στέλλα Γουόλς. Από τα σχολικά της χρόνια ασχολήθηκε με τον αθλητισμό και γρήγορα ξεχώρισε για την ταχύτητά της. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 ήταν μία φτασμένη αθλήτρια με πολλούς τίτλους στο ενεργητικό της στα 100 μ, 200 μ, στο άλμα εις μήκος και τη δισκοβολία. Παράλληλα, δούλευε ως υπάλληλος σε μία εταιρεία του Κλίβελαντ, όπου μεγάλωσε και ζούσε.
Μία μέρα προτού αποκτήσει την αμερικανική υπηκοότητα και αφού είχε απολυθεί από τη δουλειά της, δέχθηκε πρόταση της πολωνικής πρεσβείας να εργαστεί εκεί ως διπλωματική υπάλληλος και να μετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1932 με τα χρώματα της πατρίδας της. Δεν χρειάστηκε και πολύς χρόνος για να πάρει την απόφασή της και στις 2 Αυγούστου 1932 κέρδισε με την Πολωνία το χρυσό μετάλλιο των 100 μ. με επίδοση 11’’9, που ήταν και παγκόσμιο ρεκόρ και κατέλαβε την 6η θέση στη δισκοβολία.
Τέσσερα χρόνια αργότερα στο Βερολίνο, αν και ήταν το φαβορί, κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο με 11’’7. Κατά τη διάρκεια της αθλητικής καριέρας της πέτυχε 51 πολωνικά ρεκόρ, 18 παγκόσμια και 8 ευρωπαϊκά. Μετά την απόσυρσή της από τους στίβους παρέμεινε στις ΗΠΑ και βοήθησε νεαρούς αθλητές στις ΗΠΑ, κυρίως πολωνικής καταγωγής και διοργάνωνε αγώνες.
Στις 4 Δεκεμβρίου 1980, η 69χρονη Στέλλα Γουόλς σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια ένοπλης ληστείας σε ένα πάρκινγκ στο Κλίβελαντ, στις 4 Δεκεμβρίου 1980. Αγόραζε κορδέλες για μια τελετή υποδοχής επισκεπτών Πολωνών καλαθοσφαιριστών. Μια νεκροψία έδειξε ότι δεν είχε μήτρα, είχε αφύσικη ουρήθρα και μη λειτουργικό, υπανάπτυκτο πέος, αν και ορισμένες πηγές υποδηλώνουν ότι εμφάνιζε επίσης γυναικεία χαρακτηριστικά. Η ανάλυση χρωμοσωμάτων αποκάλυψε ότι τα περισσότερα από τα κύτταρά της περιείχαν φυσιολογικά χρωμοσώματα X και Y (αρσενικά), αλλά μερικά ήταν X0 (περιείχαν μόνο ένα χρωμόσωμα Χ), με αποτέλεσμα τη γοναδική δυσγένεση ΧΥ.
Η διαμάχη για το βιολογικό της φύλο παραμένει άλυτη και η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο καθώς πολλά προηγούμενα έγγραφα, συμπεριλαμβανομένου του αρχείου γέννησής της, αναφέρουν ότι ήταν γυναίκα. Ο ιατροδικαστής της κομητείας Κουαχόγκα, Σάμιουελ Γκέρμπερ, δήλωσε ότι η Βαλασιέβιτς ήταν «κοινωνικά, πολιτιστικά και νομικά» γυναίκα. Υπήρξε επίσης διαμάχη για το αν πρέπει να διαγραφούν τα ρεκόρ και τα επιτεύγματά της.
Πηγή: Σαν Σήμερα και Βικιπαίδεια
